Bleiswijkse tuindersgeschiedenis onderwerp van ‘Land van glas’

Geplaatst op: 04-06-2017

Koen van Wijk dook in de geschiedenis van zijn Bleiswijkse familie, en dat leverde een bijzonder boek op over het tuindersbestaan door de jaren heen.

Bleiswijk – ‘Hij was een man bij wie rokken zwegen als broeken spraken’, luidt een van de sprekende zinnen uit het boek ‘Land van glas’. ‘Hij’ is Bram Moerman, pater familias van een grote tuindersfamilie uit Bleiswijk. Zijn verhaal en dat van zijn nageslacht is op papier gezet door kleinzoon Koen van Wijk. “Ik heb van het kleine verhaal van mijn familie steeds uitgezoomd naar de ontwikkelingen in de tuinbouw, in het licht van wat zich in de wereld afspeelde.”

Van Wijks eigen carrière in de tuinbouw was zoals hij zelf zegt een kortstondige bevlieging. “Ik was jong en wilde iets doen in de geest van mijn familie. Maar het beroep van tuinder is heel exact, en helemaal niet zo romantisch als ik dacht.” Hij is even stil. “Al heb ik nu wel een tuin en dat vind ik erg leuk. Ik denk dat ik het tuinieren wel in de vingers heb.”

Hij werd geen professioneel tuinder, wel land- en tuinbouwjournalist. Nu, zoveel jaren later, heeft hij zijn achtergrond als kind uit een tuindersfamilie gevat in een boek. Het idee kwam toen hij jaren geleden Het zwijgen van Maria Zachea van auteur Judith Koelemeijer las, over haar grote familie. “Ik realiseerde me dat ook mijn heel gewone familie een bijzonder verhaal heeft.” Het duurde lang voor het boek er kwam, maar toen Van Wijks echtgenote, ook auteur, een boek uitbracht bij uitgeverij Thomas Rap werd het oude idee nieuw leven ingeblazen. Van Wijk: “Ik beschikte al over een rijkdom aan anekdotes. Mijn ouders – mijn moeder is een dochter van Bram en mijn vader was kasververwarmingsinstallateur – zijn goede verhalenvertellers met veel parate kennis. Ik realiseerde me dat ik niet te lang kon wachten. Van de vier broers van mijn moeder leefde er nog maar een.”

Het eerste interview dat hij dan ook hield voor zijn boek, was met zijn oom Pau. Maar hoe dieper hij in de geschiedenis dook, hoe meer het boek zijn leven ging beheersen. “Ik had een enorme drive om dingen te weten te komen, bracht uren door tussen de naslagwerken. Bijna maniakaal”, lacht Van Wijk. “Ook alle gesprekken met familieleden waren waardevol: al heeft iemand maar twee anekdotes, die maken het verhaal weer een stukje completer. Ik heb met plezier aan dit boek gewerkt. Het geeft echt een kick als je weet dat je zoiets moois aan het maken bent.” Met een glimlach: “Al moet ik hier nu wel even van bijkomen.”

Koen van Wijk slaagde erin het particuliere verhaal van de Bleiswijker Moerman te plaatsen in de context van het wereldtoneel. De crisis, twee wereldoorlogen, innovaties in de tuinbouwsector; in Land van Glas is te lezen hoe de ondernemer anticipeert op wat er in de wereld gebeurt en hoe hij zijn bedrijf steeds weer naar grotere hoogte probeert te stuwen, zijn gezin daarin meenemend.
Van Wijk: “De familie van mijn moeder is enorm hecht. Ze zijn een soort ‘clan’ en iedereen heeft warme herinneringen aan zijn of haar jeugd. Er zijn in Nederland natuurlijk veel van dit soort clans, zij zullen zich ook in het verhaal herkennen.”

Land van Glas verschijnt op 1 juni bij uitgeverij Thomas Rap. Het eerste exemplaar wordt die dag overhandigd aan burgemeester Pieter van de Stadt . Plaats van handeling is natuurlijk een Moerman-kas. Van Wijk: “Mijn neef Paul Moerman teelt paprika’s.” Hij is niet de enige tuinder in de familie. “Er werken in totaal negen neven in de tuinbouw, die cultuur is dus nog steeds levend.”

Froukje Aben